Cultuursensitieve psychosociale zorg na rampen
Lessons learned & good practices bij de Bijlmerramp en de Vuurwerkramp in Enschede
Culturele aspecten lijken een rol te spelen bij de ervaring en uiting van psychische gevolgen van een ramp. ARQ bracht daarom in kaart wat de knelpunten, geleerde lessen en good practices zijn in de psychosociale zorg aan getroffenen uit etnische groepen bij de Bijlmerramp en de Vuurwerkramp in Enschede. Lessen trekken uit het verleden biedt immers mogelijkheden en inzichten om in de toekomst de psychosociale zorg te optimaliseren en cultuursensitiever te maken.
Het onderzoek richt zich zowel op de hulpvraag van de getroffenen als op het zorgaanbod door professionals in het zorgcircuit. De knelpunten, geleerde lessen en good practices komen voort uit gesprekken met hulpverleners en vertegenwoordigers van zorginstellingen. Ze zijn van belang voor hulpverleners binnen zorginstellingen, beleidsmakers in de zorg, gemeenten, GGD'en en andere instanties en professionals die werkzaam zijn in het veld van de (psychosociale) rampenopvang.
Psychosociale zorg aan getroffenen uit etnische groepen
Communicatieproblemen als gevolg van verschillen in taal en culturele achtergronden tussen getroffenen en hulpverleners vormen de rode draad in de knelpunten. Oplossingsrichtingen zijn het inzetten van zorgverleners uit de relevante gemeenschappen en hulpverleners met transculturele expertise. Daarnaast moeten interventies qua stijl en inhoud cultureel sensitief worden gemaakt. Getroffenen actief en persoonlijk benaderen blijkt effectief, naast het inzetten van tolken en het beschikken over voorlichtingsmateriaal in relevante talen.
Cruciaal in het verlenen van psychosociale zorg aan getroffenen uit etnische groepen, is de samenwerking tussen zorginstellingen, algemeen maatschappelijk werk, sociale wederopbouw en andere betrokkenen, maar ook met de (etnische) lokale media. Het ontwikkelen en onderhouden van een netwerk van sleutelfiguren uit de diverse gemeenschappen en migranten- en vluchtelingenorganisaties was tot slot essentieel om de doelgroepen te bereiken en gepaste zorg te kunnen bieden.