De stilte achteraf

De langetermijngevolgen van de schoolgijzeling in Bovensmilde (1977)

Op 23 mei 1977 gijzelden vier gewapende Molukse jongeren de aanwezige leerlingen en leraren in de openbare lagere school in Bovensmilde. Bijna vijftig jaar later zijn de gevolgen van de schoolgijzeling nog steeds voelbaar. Dit was voor het ministerie van Justitie en Veiligheid aanleiding om onderzoek te laten doen naar de gevolgen van de gijzeling op getroffenen. Het doel van dit onderzoek was inzicht te krijgen in de langetermijngevolgen van de gijzeling, aanbevelingen te doen aan de overheid over hoe tegemoet te komen aan de behoeften van getroffenen en bij te dragen aan het voorkomen en beperken van psychosociale problemen bij vergelijkbare gebeurtenissen in de toekomst.

Het onderzoek bestond uit vragenlijsten, interviews en groepsgesprekken. Hieraan namen oud-leerlingen, oud-leraren van de gegijzelde school en hun naasten deel. Uit de resultaten blijkt dat veel deelnemers negatief terugkijken op de gijzelingsperiode. Zij voelden zich destijds niet altijd voldoende gesteund. Voor een deel van de deelnemers had de gijzeling langdurige negatieve gevolgen. Zij hielden er fysieke of mentale klachten aan over, die hun dagelijks functioneren hinderden.

De bevindingen laten verder zien dat er onder getroffenen nog steeds behoefte bestaat aan steun bij de verwerking en aan erkenning voor hun verhaal. Daarnaast gaven veel deelnemers aan gemotiveerd te zijn om bij te dragen aan het versterken van de onderlinge relaties tussen betrokkenen. Het onderzoek doet daarom aanbevelingen om een steunpunt voor getroffenen te organiseren, om informatie over de schoolgijzeling te bundelen en toegankelijk te maken en om nader te verkennen wat de overheid kan betekenen in de vorm van erkenning en herstel van relaties tussen betrokkenen.