Dit is echt de baan van mijn leven
Het werk van crisisadviseur Ine Spee
Ine Spee werkt 12 jaar als crisisadviseur bij ARQ IVP en biedt psychosociale ondersteuning aan organisaties na een crisis of een andere heftige gebeurtenis. Zij vertelt hoe het is om dit werk te doen en voor ARQ IVP te werken.
“Ik houd van de dynamiek. Ik houd ervan dat de telefoon kan gaan en dat er dan van mij verwacht wordt dat ik meteen voor een organisatie klaarsta. We worden meestal gevraagd om ondersteuning te geven aan organisaties in Nederland. Maar er zitten ook wel eens buitenlandse klussen bij. Ook worden we vrijwel altijd ingezet als er een grote crisis is in het land, zoals bij de MH17-ramp of de tramaanslag in Utrecht. We hebben dan een rol in het nationale crisisoverleg. We adviseren over de psychosociale kant van de crisisaanpak.”
Waarom ben je voor ARQ IVP gaan werken?
“Ik heb lang in en rond het onderwijs gewerkt om scholen te ondersteunen bij calamiteiten. Ik wilde graag nieuwe werelden ontdekken. Bij ARQ IVP kreeg ik de kans om hetzelfde type werk voor andere sectoren te doen. Ik merkte dat veel van mijn opgedane ervaringen zeer bruikbaar waren in andere contexten en dat er soms ook overeenkomsten in de cultuur zijn. Bij de geüniformeerde diensten voelde ik me vaak meteen thuis omdat de cultuur en collegialiteit zo op die van het onderwijs lijken.
Tegelijkertijd leer je bij ARQ IVP ook telkens nieuwe sectoren kennen. We kunnen bijvoorbeeld plotseling een vraag krijgen van een ziekenhuis, casino of van een grote winkelketen die ondersteuning nodig heeft na een gewelddadige overval. Het is interessant om bij al die verschillende organisaties een kijkje te krijgen in hun keuken.”
Wat kunnen jullie na een crisis of een andere heftige gebeurtenis voor zo’n organisatie betekenen?
“We kunnen aangeven wat het team nodig heeft om er weer bovenop te komen. Gelukkig ontwikkelt slechts een klein deel van de mensen PTSS na zo’n heftige gebeurtenis. Maar vrijwel iedereen heeft erkenning en aandacht nodig. Ook is het belangrijk om mensen na zo’n gebeurtenis te monitoren. We kunnen teamleden en leidinggevenden in hun kracht zetten zodat ze elkaar beter kunnen ondersteunen. We baseren ons bij deze aanpak op de wetenschappelijke kennis van de kenniscentra van ARQ."
Kun je een voorbeeld noemen van een klus die je erg is bijgebleven?
“Ja. Toen ik pas drie dagen in dienst was, kwam er een bijzondere opdracht op mijn pad. We werden gevraagd om in Arizona een groep piloten in opleiding te ondersteunen die net een medestudent verloren hadden. Na dat ongeluk hadden ze ook nog een bijna-ongeval meegemaakt. Ik ben daar samen met een ervaren collega naartoe gegaan. We hebben veel groepsgesprekken en individuele gesprekken met hen gevoerd, bijvoorbeeld over de angst om weer te gaan vliegen of juist de wil om toch weer de lucht in te gaan.
Het was een groep die dicht bij mij stond, omdat ik net uit het onderwijs kwam. Het ging om jongvolwassenen tussen de 19 en 25 jaar. Het was fijn om hen vooruit te kunnen helpen. Het feit dat we mochten werken in zo’n aparte omgeving, midden in de woestijn, maakte het extra bijzonder.”
'Het verdriet na de MH17-ramp is me erg bijgebleven'
Zijn er meer gebeurtenissen die je echt zijn bijgebleven?
“Het verdriet na de MH17-ramp. Tijdens die ramp kwamen de emoties heel hard bij me binnen, want de ramp was zo groot. Op de eerste nabestaandenbijeenkomst waren meer dan 1000 mensen. De mensen waren boos, verdrietig en wanhopig. Het was alsof alle emoties op die locatie samenbalden. We hebben toen bijvoorbeeld met het (soms jonge) horecapersoneel gesproken. Zij wisten zich geen raad met al die emoties. We hebben tegen hen gezegd: ‘Het is al zo fijn dat je er bent en dat je hen iets te drinken geeft. Dat is al waardevol’.
Ook ben ik in Zuid-Korea geweest om een team te ondersteunen dat een heftige gebeurtenis had meegemaakt tijdens de Olympische Spelen. Het is al bijzonder om voor je werk naar Zuid-Korea te gaan. Daar heb ik ook iets kunnen zien van de Olympische Spelen. Dat maakt het extra speciaal.”
Wat voor ervaring moet je hebben om dit werk goed te kunnen doen?
“Naast ervaring op het gebied van crisis, opvang en nazorg, gaat er vooral om dat je een bepaalde mate van senioriteit hebt. Als crisisadviseur praat je met mensen op alle niveaus binnen een organisatie. Je zit dus ook regelmatig met bestuurders aan tafel. Het is belangrijk dat je een gelijkwaardige gesprekspartner voor hen bent. Mijn directe collega’s hebben bijna allemaal psychologie gestudeerd en ik werk veel met de collega-onderzoekers van het ARQ Kenniscentrum Impact van Rampen en Crises samen. De wetenschappelijke kennis die daar wordt vergaard, is de basis van ons werk.
Waar ben je het meest trots op, als je terugkijkt op de afgelopen 12 jaar?
“Ik ben trots op de manier waarop we het thema ‘bedreigde en beveiligde mensen’ op hebben gepakt. We hebben onderzocht wat de psychosociale impact is als je bedreigd en beveiligd wordt. We hebben aanbevelingen gedaan en er zijn goede ondersteunende gesprekken voor deze doelgroep gekomen, zodat beveiligde en bedreigde mensen de stress beter aankunnen.”
En waar ben je het meest dankbaar voor, als je terugkijkt op de afgelopen jaren?
“De prachtige gesprekken die ik door al die jaren heen met mensen gevoerd heb. Je maakt in dit werk echt verbinding met elkaar. Je kunt iets voor anderen betekenen door er voor hen te zijn, door vragen te stellen, door psychosociale informatie te geven en bijvoorbeeld door groepsgesprekken op gang te brengen. Ik heb de afgelopen jaren veel mooie contacten gelegd. Daar zitten pareltjes bij."
Dit ervaringsverhaal is een weergave van het interview dat Maaike Tindemans van Crisismanager.nl had met Ine Spee voor Crisismanager.nl.