Herstel en hulp na de toeslagenaffaire
Inzichten voor een landelijk steunpunt mentale zorg
De toeslagenaffaire heeft bij veel ouders en hun kinderen diepe sporen achtergelaten. Naast de financiële problemen die ontstaan zijn, zijn er ook zorgen over de gebrekkige begeleiding en beperkte toegang tot mentale zorg. Daarom wil het Ministerie van Financiën een landelijk steunpunt inrichten dat gedupeerden helpt bij het verkrijgen van passende ondersteuning en psychische zorg.
Om te achterhalen aan welke eisen en voorwaarden een steunpunt moet voldoen voerde ARQ Kenniscentrum Impact van Rampen en Crises tussen mei en augustus 2025 een vooronderzoek uit samen met Diversion. We zijn in gesprek gegaan met gedupeerde ouders, getroffen jongeren, de omgeving van de gedupeerden en professionals. Door middel van interviews, focusgroepen en vragenlijsten onderzochten we welke behoeften er zijn en op welke manier hulp ingericht moet worden.
De verschillende onderzoeksmethoden zijn afgerond en verzameld in een eindrapportage. Het rapport bevat een samenvatting van de belangrijkste bevindingen, uitgebreide onderzoeksresultaten en een opbouw tot adviezen voor het Landelijk Steunpunt. Deze rapportage is verzonden aan het ministerie van Financiën en aangeboden aan de staatssecretaris. De staatssecretaris heeft het rapport goedgekeurd en op 17 oktober verstuurd aan de Tweede Kamer.
Advies - balanceren tussen wensen en mogelijkheden
Op basis van de bevindingen wordt geadviseerd een Landelijk Steunpunt op te zetten dat onafhankelijk is van de overheid, langdurig beschikbaar blijft en werkt met ervaringsdeskundigen. Bij de inrichting van het steunpunt spelen echter enkele dilemma’s: het spanningsveld tussen een passend en zorgvuldig hulpaanbod versus de urgentie en onzekerheid over de exacte vraag van gedupeerden; de rol van gedupeerden als gelijkwaardige ervaringsdeskundigen versus de noodzaak van een soepel werkende organisatie; en de behoefte aan langdurige begeleiding versus de noodzaak van een redelijke afbakening. Het advies benadrukt daarom een kleinschalige start met focus op urgente psychische klachten, een combinatie van professionaliteit en ervaringsdeskundigheid, en voortdurende afstemming met gedupeerden om een betrouwbaar en effectief steunpunt te realiseren.
Rapport met leeswijzer
Het rapport bevat een samenvatting van de belangrijkste bevindingen, uitgebreide onderzoeksresultaten en een opbouw tot adviezen voor het Landelijk Steunpunt.
Download het rapport en bekijk de leeswijzer om snel door de informatie te navigeren.