Nu ook beschikbaar: ‘Een kast vol’ versie Defensie
Kinderboekje over PTSS
In 2020 publiceerden Maaike Zegers-Handgraaf, politieagente en Mariëlle Hoekstra, voorheen GZ psycholoog bij ARQ Centrum’45, het kinderboekje: ‘ Een kast vol’ – versie Politie. Het boekje helpt ouders met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) het gesprek hierover met hun kinderen mogelijk te maken. Sinds deze zomer is ook de versie Defensie van ‘Een kast vol’ beschikbaar. Geneesheer-Directeur / Directeur Zorg ARQ Centrum’45, Ruud Jongedijk, nam het kinderboekje trots in ontvangst.
PTSS heb je niet alleen. De directe naasten van de patiënt met deze diagnose maken het van dichtbij mee. Opgroeien in een gezin met een getraumatiseerde ouder kan gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het kind. Het kan zelfs leiden tot psychische problemen.
Terughoudend en emotioneel niet beschikbaar
Vaak zijn ouders met PTSS extra terughoudend met het delen van hun vervelende ervaringen, uit angst dat ze hun kinderen te veel belasten. Ze knippen daarom veelal die communicatielijn door. Hierdoor ontstaat er een communicatiebarrière tussen ouder en kind.
Getraumatiseerde ouders zijn soms ook onvoldoende (emotioneel) beschikbaar en hebben te weinig oog voor de behoeften en ontwikkeling van hun kind. Kinderen kunnen hierdoor het gevoel krijgen niet gezien en gehoord te worden. Ze compenseren, gaan zich aanpassen en doen hun best de ouder ‘beter’ te maken. Soms leidt het er zelfs toe dat kinderen taken van de ouder overnemen.
Deze gevolgen van PTSS kunnen de getraumatiseerde ouder het gevoel geven dat hij of zij faalt in het ouderschap. Zowel ouders als kinderen kunnen zich schuldig gaan voelen. Dit kan vervolgens nog meer afstand scheppen tussen ouders en kinderen.
Herstellen van verbroken verbinding
Veel problemen kunnen voorkomen worden door in een vroeg stadium aandacht te hebben voor de kinderen van getraumatiseerde ouders. Kinderen kunnen namelijk goed omgaan met moeilijke situaties, als er maar uitleg plaatsvindt op een manier die aansluit bij hun leeftijd.
Maaike kon weinig boeken vinden waarin zij zich ondersteund voelde om haar situatie aan haar kinderen uit te leggen. Haar therapie bij ARQ Centrum’45 heeft geleid tot het informatieve boekje ‘Een kast vol’. Het is een middel om in gesprek te komen met het kind.
Door woorden te geven aan de PTSS en de situatie kan het kind beter begrijpen wat er aan de hand is. Communicatiebarrières worden doorbroken. Het kind voelt zich weer gezien en gehoord en beseft dat het niet de problemen van de ouder hoeft op te lossen. Gelijktijdig krijgt de ouder weer meer regie over het ouderschap. Er is een taal gekomen voor zowel de ouders als het kind.
Maaike wilde door middel van het boekje met name drie dingen meegeven:
- twijfel niet aan je intuïtie: je ziet het goed dat er iets met mama of papa aan de hand is
- twijfel niet aan jezelf: het ligt niet aan jou
- en wees kind: jij bent niet verantwoordelijk voor het herstel
Het boekje is een prachtige uitgave en handreiking geworden. ‘Een kast vol’ is beschikbaar gemaakt door het Veteranen Instituut in samenwerking met ARQ Centrum’45. De illustraties zijn van Paul Leconte. Het boekje is te bestellen via: www.eenkastvol.nl