Doorwerking van Collaboratie

Impact openbaarmaking CABR: Informatiebijeenkomsten

De verwachte openbaarmaking op 2 januari 2025 van de dossiers uit het CABR-archief en de digitale ontsluiting roepen nu al veel emoties op bij kinderen van ouders die collaboreerden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook voor nabestaanden van vervolgingsslachtoffers en verzetsdeelnemers kan het archief veel nieuwe en confronterende informatie bevatten. Oorlog voor de Rechter, ARQ en regionale archieven sloegen de handen ineen om vooruitlopend op de openbaarmaking en digitalisering van het CABR-archief informatiebijeenkomsten te organiseren. 

Tijdens deze informatiebijeenkomsten zal onder andere worden ingegaan op de betekenis en het belang van het toegankelijk maken van dit grootste oorlogsarchief van Nederland. Maar ook wordt ruim aandacht besteed aan de impact hiervan op alle nabestaanden, dus niet alleen kinderen van ouderen die de kant van de Duitse bezetter kozen, maar ook bijvoorbeeld nabestaanden van Joodse slachtoffers en verzetsstrijders. En we geven aan welke mogelijkheden er zijn om psychosociale hulp en ondersteuning te verkrijgen en vertellen over het belang van psycho-educatie, d.w.z. hoe om te gaan met emoties die naar boven komen bij raadplegen van het archief. 

Data informatiebijeenkomsten

De eerste data van de informatiebijeenkomsten zijn inmiddels bekend. Dit overzicht wordt regelmatig aangevuld en uitgebreid met meer locaties, tijden en aanmeldmogelijkheden: 

• Collectie Overijssel (Zwolle): maandag 9 september, 19.00 - 22.00 uur
• Zeeland in Goes in de raadszaal van het stadskantoor op maandag 21 oktober, 09.00-12.00 uur 
• Historisch Centrum Limburg (Maastricht): vrijdag 8 november, in de middag
• Gelders Archief (Arnhem): vrijdag 8 november, in de middag 
• Tresoar (Leeuwarden): zondag 19 november, 13.30 - 17.00 uur.
• Nationaal Archief (Den Haag): dinsdag 26 november, 17.00 - 20.30 uur
• Het Utrechts Archief (Utrecht): donderdag 28 november, 14.00-17.00 uur
• Brabants Historisch Informatie Centrum (Den Bosch): donderdag 28 november, tijden volgen

Naast de informatiebijeenkomsten zal ARQ in de loop van 2025 nog diverse andere publieksgerichte activiteiten ontwikkelen waarin de impact van de openbaarmaking en digitalisering van het CABR centraal staat. 

Onderzoek

Kinderen van ouders die tijdens de Tweede Wereldoorlog de kant van de Duitse bezetter kozen en kinderen van een Duitse ouder hebben in sommige gevallen te kampen (gehad) met individuele- of gezinsproblematiek die kan samenhangen met het oorlogsverleden. Sommige kinderen hebben na de oorlog bijvoorbeeld te maken gekregen met uitsluiting en stigmatisering. Door dergelijke ervaringen kan men zich medeplichtig of verantwoordelijk (gemaakt) voelen voor de keuzes van hun ouders. Dit kan wantrouwen ten opzichte van de buitenwereld of gevoelens van schuld of schaamte als gevolg hebben.

De mensen die tot op de dag van vandaag worstelen met de doorwerking van dit verleden, hebben recht op passende zorg en/of ondersteuning. Met dit verkennend onderzoek brengen we in beeld: Op welke manier werkt het collaboratieverleden door in het leven van deze mensen, welke zorg- en hulpvragen hebben zij, en hoe is de ervaring met zorg en ondersteuning nu?

Het onderzoek loopt van september 2023 tot de zomer van 2024, en omvat een literatuurstudie, diepte-interviews en vragenlijstonderzoek. Deze verkenning resulteert in een rapport met advies over verbetering van de zorg aan deze doelgroep. Het rapport zal begin september 2024 online gepubliceerd worden. Deze kennis wordt ook actief met zorgprofessionals gecommuniceerd. 

Samenwerking

Het project ‘Doorwerking van Collaboratie’ is een samenwerking tussen ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld en het Nederlands Veteraneninstituut, en wordt uitgevoerd in nauwe betrokkenheid met Stichting Werkgroep Herkenning.