Voor het Themajaar Leven met oorlog is vanuit ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld en het Nationaal Comité 4 en 5 mei een projectteam aangesteld. Zij zullen de organisaties in het WO2-veld, zoals musea en herinneringscentra, en eenieder die zich met het thema bezighoudt, ondersteunen in hun programmering en projecten, adviseren op het gebied van communicatie, en onderlinge samenwerking stimuleren. Ook verzamelen zij alle projecten en activiteiten in 2023 voor op de centrale Leven met oorlog webpagina (in ontwikkeling) en een online agenda.
Oorlog is nooit ver weg. De afstand tot de Tweede Wereldoorlog wordt ieder jaar groter, maar bijna iedere Nederlander heeft via overlevering van generatie op generatie te maken met de Tweede Wereldoorlog of andere oorlogen sindsdien.
Voor de eerste generatie is het doorgeven van oorlogservaringen vaak een belangrijke vorm van verwerking en een manier om hun kinderen en kleinkinderen te waarschuwen voor het gevaar van oorlog. In veel families werd na de oorlog echter juist gezwegen. Volgende generaties geven een eigen duiding aan het oorlogsverleden op basis van de verhalen die zij via de eerste generatie hebben doorgekregen en gedrag dat voortkomt uit de ervaringen van hun (groot)ouders. Denk bijvoorbeeld aan het bewaren van voedsel door mensen die de hongerwinter hebben meegemaakt.
Zo zijn de effecten van oorlog nog steeds merkbaar in het leven van veel mensen, zowel voor de direct betrokkenen als voor hun partners, kinderen, kleinkinderen en andere familieleden. Jongere generaties dragen ook de ervaring van recentere oorlogen met zich mee – dichtbij of ver weg. Sommige kinderen en kleinkinderen van getroffenen worstelen met vragen over de eigen identiteit.
Oorlog, historisch en actueel, heeft grote impact op de samenleving. Hoe geven mensen betekenis aan ons gezamenlijke verleden? Hoe gaan we om met actuele dreigingen van oorlog? En hoe verhouden het verleden en het heden zich tot elkaar? Dit themajaar staat in het teken van de impact van oorlog op individuen, families en op de samenleving: Leven met oorlog.
Het themajaar Leven met oorlog vormt in 2023 een jaar lang de rode draad door alle herdenkingen, vieringen en andere activiteiten. De betrokken organisatoren willen zo aandacht vragen voor:
ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum organiseert het themajaar samen met de Oorlogsgravenstichting en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Het Themajaar Leven met Oorlog wordt mogelijk gemaakt door het Ministerie van VWS en het vfonds.
