Crossing borders: trauma and resilience in young refugees

Jonge vluchtelingen hebben vaak last van intrusies (dwanggedachten) van traumatische gebeurtenissen. Ook rapporteren ze vermijdingsgedrag, slaapproblemen en hyperarousal (lichaam en geest raken in extreem hoog niveau van activiteit). Daarbovenop hebben zij te maken met veel dagelijkse stressoren die veroorzaakt worden door hun nieuwe en marginale maatschappelijke positie in Nederland. Denk aan een lange wachttijd op een verblijfsvergunning en onzekerheid over de toekomst. Deze dagelijkse stressoren hebben een negatieve invloed op de kwaliteit van leven van jonge vluchtelingen. 

Veerkracht en groei van jonge vluchtelingen 

In dit proefschrift is het construct veerkracht onderzocht bij adolescente vluchtelingen en asielzoekers in Nederland. De resultaten laten zien dat deze individuele adolescenten en hun sociale context sterk met elkaar verweven zijn. 

Adolescente vluchtelingen en asielzoekers geven blijk van een opmerkelijk hoge mate van (individuele) veerkracht en zelfs persoonlijke groei. Jonge vluchtelingen vertonen bijvoorbeeld positieve veranderingen in interpersoonlijke relaties en zelfperceptie. Ze beschikken over een hoog verantwoordelijkheidsgevoel. Daarnaast zijn ze actief bezig met presteren op school en participeren in de nieuwe samenleving om verder te komen en een zinvol leven te leiden in het gastland. 

Concept ‘veerkracht’ 

De veerkracht van jonge vluchtelingen wordt beïnvloed door verschillende variabelen op talrijke niveaus, zoals individu, gezin en gemeenschap. Bovendien toonden de resultaten aan dat niet alle groepen op dezelfde manier profiteren van dezelfde (beschermende) factoren. In het laatste hoofdstuk van dit proefschrift wordt kritisch gekeken naar de bruikbaarheid van het concept 'veerkracht' in onderzoek en in het praktische werk met jonge vluchtelingen en asielzoekers.