Handreiking psychosociale steun voor V&V bij een pandemie
Adviezen voor zorgprofessionals, managers en HR-medewerkers
Tijdens de COVID-19-pandemie werkten verpleegkundigen en verzorgenden onder hoge druk. Dit zorgde voor stress, vermoeidheid en angst bij deze professionals. Het is belangrijk dat ze bij een eventuele nieuwe pandemie goede psychosociale ondersteuning krijgen vanuit hun werkomgeving om dit soort klachten te voorkomen. Daarom hebben onderzoekers van Nivel en ARQ een online handreiking ontwikkeld met daarin praktische adviezen voor het organiseren van een goed aanbod aan psychosociale ondersteuning tijdens een toekomstige pandemie. Deze handreiking is voor verpleegkundigen en verzorgenden, hun managers en HR-medewerkers in de zorg. De adviezen in deze interactieve handreiking richten zich ook op wat je nu al kunt doen ter voorbereiding op een toekomstige pandemie, zodat zorgprofessionals veilig en gezond kunnen blijven werken.
Overzicht van psychosociale ondersteuningsvormen
Voorbeelden van psychosociale ondersteuning zijn: het samenwerken in koppels (buddy’s), het houden van intervisiebijeenkomsten, het organiseren van moreel-beraad-sessies, het opzetten van een hulplijn en het aanbieden van trainingen over veerkracht en hoe je goed voor jezelf kunt zorgen. Ook kan een organisatie mogelijkheden bieden voor gesprekken met een collegiaal ondersteuner of professionele ondersteuners, zoals een maatschappelijk werker of geestelijk verzorger. In de nieuwe online handreiking worden deze ondersteuningsvormen op een interactieve manier gepresenteerd waarbij op een makkelijke manier door de handreiking heen te bladeren is door op de verschillende onderdelen te klikken.
Adviezen voorafgaand en na een pandemie
Niet alleen tijdens het hoogtepunt van een pandemie is er psychosociale ondersteuning nodig. Ook na de pandemie en de periode voorafgaand aan een pandemie kan er door betrokkenen ingezet worden op meer ondersteuning. Zo kunnen verpleegkundigen en verzorgenden nu al werken aan een open en veilige werkcultuur waarin je problemen bespreekbaar durft te maken en elkaar steunt. Managers en HR-medewerkers zouden in samenspraak met de zorgprofessionals een duidelijk beleid kunnen ontwikkelen over het aanbod aan psychosociale ondersteuning ten tijde van een pandemie. Met deze adviezen kan een organisatie voorbereid zijn om verpleegkundigen en verzorgenden goed te ondersteunen als er weer een pandemie uitbreekt.
Hoe is de inhoud tot stand gekomen
Als basis voor de inhoud van de handreiking is een combinatie van onderzoeksmethoden gebruikt. In de literatuur en online bronnen is gekeken naar informatie over psychosociale ondersteuning rondom een pandemie. Daarnaast is er vragenlijstonderzoek gedaan onder 679 verpleegkundigen en verzorgenden, voornamelijk uit het landelijk Nivel Panel Verpleging & Verzorging. Hen werd gevraagd naar hun ondersteuningsbehoefte als er weer een pandemie zou uitbreken. Ook is een online bijeenkomst gehouden met verpleegkundigen, een HR-medewerker en twee crisisexperts waarin de belangrijkste ondersteuningsvormen, randvoorwaarden en de vormgeving van de handreiking werden besproken. Daarnaast was er een adviesgroep, bestaande uit experts met een verpleegkundige achtergrond.
Deze handreiking is mogelijk gemaakt met financiering van het ZonMw-programma Pandemische Paraatheid.