Miranda Olff, ARQ-directeur onderzoek
Miranda Olff, ARQ-directeur onderzoek. Beeld: Annemiek van der Kuil

Van PTSS behandel- tot expertisecentrum

Interview met ARQ-directeur onderzoek Miranda Olff

In de loop der jaren ontwikkelde ARQ zich van behandel- tot expertisecentrum. Klinisch en intuïtief handelen heeft plaatsgemaakt voor evidence-based werken. Miranda Olff, directeur onderzoek bij ARQ, maakte de transformatie compleet mee.

“In de beginjaren van ARQ werd er op basis van de ‘klinische blik’ een diagnose gesteld. De keuze van behandeling ging ook heel erg op gevoel. De afgelopen decennia zijn we objectiviteit steeds belangrijker gaan vinden. Niet alleen bij ARQ, maar internationaal. Ook ARQ wil daarom dat diagnoses en behandelingen wetenschappelijk onderbouwd – evidence based – zijn of worden. Wetenschappelijk onderzoek vindt bij ARQ in nauw contact met behandelaren en patiënten plaats. Sommige behandelaren zijn zelf ook onderzoekers.” 

 

PTSS: een scala aan diagnoses en doelgroepen 

Naast de wijze van diagnosticeren heeft Miranda ook de diagnoses zien veranderen, diverser zien worden. “Vijftig jaar geleden bestond de diagnose PTSS nog niet. Inmiddels onderscheiden we allerlei variaties: naast PTSS bijvoorbeeld ook moral injury en traumatische rouw. Ook onderkennen we tegenwoordig dat werkenden in bepaalde beroepsgroepen een groter risico lopen op het meemaken van schokkende gebeurtenissen. Zo wordt PTSS bij de politie inmiddels als beroepsrisico erkend.”

"We mogen ons nu een wetenschappelijk kenniscentrum noemen. Daar zijn we trots op."

Het werkveld veranderde ook mee. “ARQ Centrum’45 beperkte zich in de beginjaren strikt tot mensen die extreme ervaringen in de Tweede Wereldoorlog hadden opgedaan. Bij het huidige ARQ is het oorlogsveld verbreed naar landen als Irak, Syrië en Oekraïne. Daarbij richten we ons niet alleen op de oorlogsgetroffenen zelf, maar ook op hun gezinnen. Er heeft sowieso een verbreding van doelgroepen plaatsgevonden. We zien nu ook kinderen, en bijvoorbeeld ook mensen uit de turnwereld, klokkenluiders, bedreigde ambtsdragers, zorgprofessionals en anderen. Ook rampen en crises maken onderdeel uit van het werkveld. Je ziet de verbreding van het veld terug in de reeks hoogleraren die door het hele land een leerstoel namens ARQ bekleden.”

Hoogleraren
ARQ-hoogleraren v.l.n.r. Miranda Olff, Paul Boelen, Ismee Tames, Rolf Kleber, Trudy Mooren, Michel Dückers, Geert Smid en Wietse Tol

Alles onder één dak 

“Het mooie van ARQ is dat je alles op het gebied van trauma bij elkaar vindt. We lopen voorop in het ontwikkelen van diagnostiek, screeningsinstrumenten en behandelvormen. Geselecteerde patiënten die tot nu toe te weinig baat hadden bij de gangbare therapieën kunnen hier ervaren of onze aanpak hen meer brengt. ARQ heeft zes Europese partners: centra die een beetje vergelijkbaar zijn, qua koppeling tussen wetenschappelijk onderzoek en behandeling. In 2022 kreeg ARQ erkenning van het Rathenau Instituut: we mogen ons nu een publieke kennisorganisatie noemen. Daar zijn we trots op.” 

 

Meer lezen

Psychotrauma door de eeuwen heen - Impact Magazine