Trauma overkomt anderen, mij niet
Interview met een veteraan en PTSS ervaringsdeskundige
Melvin van Geffen is veteraan en werkt als ervaringsdeskundige voor ARQ Centrum’45. Op zijn achttiende koos hij voor een militaire loopbaan. Dat is hem niet in de koude kleren gaan zitten. Nu helpt hij anderen met psychische klachten en dat geeft hem veel voldoening.
Melvin is twee keer op missie uitgezonden, naar Kosovo en Irak. “Ik liep PTSS op en dat heeft mij ongeschikt gemaakt voor verdere dienst. Ik heb het heel lang weten uit te stellen voor ik zelf mijn PTSS onder ogen zag. Bij behandelingen deed ik al snel of ik weer ‘beter’ was. Pas sinds ik bij ARQ Centrum’45 de hoog-intensieve traumatherapie (HITT) heb gedaan, gaat het weer bergopwaarts. Toen ik uitgenodigd werd om de opleiding tot ervaringsdeskundige te volgen, wilde ik mijn stage bij ARQ doen.
Ik vind het geweldig om hier nu echt te werken.”
"Ik vond het reuze stoer, maar ik had geen idee wat me te wachten stond."
Uitzendingen naar Kosovo en Irak
Toen Melvin voor het eerst werd uitgezonden – naar Kosovo – was hij 19 jaar oud. Melvin: “Ik vond het reuze stoer, maar ik had geen idee wat me te wachten stond. We kwamen er om de vrede te handhaven. Dat is niet zonder slag of stoot gegaan. Dan zie je de andere kant van de wereld.
Op mijn 25e zouden we naar Bosnië gaan. Ik werd getraind voor een specialistische functie in de militaire ME. Van het ene moment op het andere hoorden we: jullie gaan niet naar Bosnië maar naar Irak. Een week later zaten we er. Dat was snel schakelen, gauw nog wat lezen over Irak. Daar gekomen, wist men eigenlijk niet dat we kwamen en wat we kwamen doen. Dan ga je dingen doen waarvoor je er niet bent.”
De eerste uitzending heeft wat met Melvin gedaan. De tweede uitzending ook. Wat daar gebeurde, waren de druppels die bij hem de emmer deden overlopen. “Normaal gesproken heb je na uitzending een paar dagen om te acclimatiseren op Cyprus. Maar na Kosovo gingen wij na zesenhalve maand vanuit Skopje rechtstreeks naar Nederland. Ook vanuit Irak moesten we rechtstreeks terug.
Heel lang heb ik niet erkend dat er iets met mij aan de hand was. Ik heb nooit gepraat over wat er in Irak gebeurd is en over wat wij hebben gedaan. Thuis merkten ze wel: Melvin is er nog niet helemaal. Ik was heel alert. Sommige bevolkingsgroepen – die qua uiterlijk leken op de mensen in Irak – triggerden me. Dat ik hulp ging zoeken, was in eerste instantie voor mijn omgeving. Daar ben ik de mist in gegaan.”
Geen tijd meer om het weg te stoppen
Melvin begon bij de militaire ggz met een uurtje EMDR in de week. “Daar zag ik eigenlijk het nut niet van in. Al gauw beweerde ik dat mijn lontje weer wat langer werd en dat ik beter sliep. Ik deed dat om van ze af te zijn. Aanmodderend ging het van kwaad tot erger. Tot ik in 2008 – vier jaar na Irak – een grote flashback kreeg. Ik was zoek. Vrienden en familie vonden me ergens in de bosjes terug, in schiethouding. Ik was ‘terug in Irak’. Zij wisten allang dat het mis met me was. Maar ik vond mezelf de stoere sterke militair. Trauma overkomt anderen, mij niet.”
In 2014 was Melvin helemaal klaar met alles. Hij had al afscheidsbrieven geschreven. Melvin: “Ze waren er net op tijd bij. Daarna wilde de huisarts me elke week zien; vooral om te zien of ik er nog was. De regionale ggz wist niet goed raad met een veteraan. Ik liet me vrijwillig opnemen in een polikliniek in Utrecht. Daar kreeg ik allerlei behandelingen: de BEPP, de NETT en uiteindelijk – bij ARQ – de HITT. In Oegstgeest ging ik intern en kreeg ik twee keer per dag EMDR. Er was geen tijd meer om het weg te stoppen. Toen is de puzzel in elkaar gekomen en heb ik het eindelijk geaccepteerd.”
"De opleiding is een herstelproces voor me geweest. Toen ik eraan begon, was ik nog steeds die militair."
Ervaringsdeskundige
Via zijn maatschappelijk werker is Melvin bij het MBO4 Zadkine in Rotterdam de opleiding tot ervaringsdeskundige gaan doen. Melvin: “Ervaring had ik natuurlijk genoeg. Maar ik moest nog wel wat leren: gespreksvoering, psychologie, hoe je je eigen verhaal het beste kunt delen, verslaglegging. De opleiding is vooral gericht op mensen uit de verslavingszorg, ik was de eerste veteraan.” Tegenwoordig is Melvin ‘persoonlijk begeleider specifieke doelgroepen’. Bij ARQ Centrum’45 wordt hij ingezet voor de hele groep met beroepsgerelateerd trauma. Behalve veteranen zijn dat ook politiemensen, ambulancemedewerkers, brandweerlui. Melvin: “We hebben aan een blik genoeg. Ze weten dan: Ik ben hier niet alleen.”
Melvin heeft nog steeds te maken met restklachten van de PTSS. “De opleiding is een herstelproces voor me geweest. Toen ik eraan begon, was ik nog steeds die militair. Tijdens mijn stage bij ARQ Centrum’45 vroeg mijn begeleider: maar wie ben jij, wie is Melvin als persoon? Dat ben ik gaan onderzoeken. Al doende heb ik mezelf gevonden. Van de collega’s krijg ik alle steun. Ik kan bij iedereen gaan ventileren, zeker ook bij mijn manager. Het werk dat ik nu doe geeft me zoveel energie. Mijn pad is hierheen gelopen en ik ben blij dat het zo is gegaan.”
