NET (Narratieve Exposure Therapie)

Individuele traumabehandeling waarin de levensgeschiedenis van de patiënt centraal staat

Narratieve Exposure Therapie (NET) is een individuele traumabehandeling die kan worden ingezet bij PTSS-klachten. De levensgeschiedenis van de patiënt staat tijdens deze behandeling centraal. Zowel mooie als schokkende gebeurtenissen en de periodes daartussenin krijgen een plek in de levensgeschiedenis. Met behulp van Narratieve Exposure Therapie krijgt de patiënt een beter beeld van zijn of haar gehele leven.

Wetenschappelijk onderzoek naar de werking van NET-therapie toont aan dat bij de meeste patiënten de PTSS-klachten duidelijk afnemen. Herinneringen worden minder indringend of vager en verliezen hun emotionele lading. Patiënten kunnen gemakkelijker aan de aangrijpende gebeurtenissen terugdenken en erover praten. Daarnaast kunnen er nieuwe gedachten en inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende betekenis aan de gebeurtenissen geven. Het effect van de behandeling kan soms nog tot enkele maanden na de NET-therapie doorzetten.

Voor wie is Narratieve Exposure Therapie (NET)?

Met Narratieve Exposure Therapie wordt de gehele levensloop van de patiënt bij de behandeling betrokken. NET-therapie is daardoor met name een effectieve behandeling voor patiënten met PTSS die meerdere schokkende gebeurtenissen gedurende hun leven hebben meegemaakt. Om in aanmerking te komen voor Narratieve Exposure Therapie moet de patiënt aan een aantal voorwaarden voldoen:

Er is PTSS vastgesteld door een regiebehandelaar.
De patiënt is gemotiveerd om de schokkende gebeurtenissen opnieuw in detail door te werken.
Het is voor de patiënt mogelijk om de schokkende gebeurtenissen te bespreken en zo door te werken.
Het gebruik van alcohol, drugs of sommige psychofarmaca, zoals benzodiazepinen, kunnen een reden zijn om niet direct te starten met NET-therapie. Vaak is het wenselijk om deze middelen eerst af te bouwen.
Heeft de patiënt ook andere klachten naast de diagnose PTSS, zoals depressieve klachten of angstklachten? Ook dan kan de patiënt in aanmerking komen voor NET-therapie. Dit wordt bepaald in overleg met de behandelaar.

NET-therapie kan daarnaast worden ingezet bij een aantal specifieke patiëntgroepen. Bijvoorbeeld bij kinderen (KIDNET), daders van geweldsmisdrijven (FORNET) en mensen met traumatische rouw (NET-TR). Daarnaast is er een hoog-intensieve variant (HI-NET) en kan NET-therapie online worden gegeven (zie Downloads).

Wat houdt Narratieve Exposure Therapie (NET) in?

Tijdens de eerste afspraak legt de behandelaar uit hoe NET-therapie werkt. De (PTSS)-klachten worden geïnventariseerd en de diagnose wordt gesteld.
In de volgende afspraak leggen de patiënt en behandelaar de levenslijn van de patiënt uit met een touw of lint, veelal op de grond. De levenslijn begint bij de geboorte en eindigt bij het heden.
Vervolgens worden de NET-symbolen beurtelings op chronologische volgorde langs de levenslijn gelegd. De stenen symboliseren de schokkende gebeurtenissen, de (kunst)bloemen symboliseren de mooie momenten. Kaarsjes staan symbool voor momenten van rouw en stokjes staan symbool voor momenten met geweld. Ook geeft de patiënt een naam en tijdstip aan iedere gebeurtenis. Hierna wordt er een levenslijn van gemaakt. Dit is vaak een actieve en creatieve, maar soms ook confronterende start van de NET-behandeling. Aan het einde wordt een foto of tekening van de levenslijn gemaakt. Het leggen van de levenslijn gebeurt in één sessie.
De behandelaar en patiënt bespreken vervolgens op chronologische wijze de belangrijkste gebeurtenissen uit het leven van de patiënt. De traumatische ervaringen worden besproken door middel van narratieve exposure. Dit houdt in dat de patiënt alle herinneringen weer ophaalt die bij die gebeurtenis horen. Gedachten, gevoelens en lichamelijke reacties van toen en van nu worden met elkaar in verband gebracht. De herinneringen aan de traumatische ervaringen worden ingebed in de gehele levensgeschiedenis van de patiënt.
Van iedere therapiesessie maakt de behandelaar een kort verslag. Aan het einde van de behandeling ontvangt de patiënt alle geschreven verslagen van het levensverhaal en de afbeelding van de levenslijn.

De duur van de behandeling is afhankelijk van het aantal schokkende gebeurtenissen dat de patiënt heeft meegemaakt. Meestal bestaat Narratieve Exposure Therapie uit 6 tot 12 gesprekken van 90 minuten. Het aantal afspraken wordt aan het begin van de behandeling vastgesteld.

Wilt u meer weten over Narratieve Exposure Therapie? In het Nederlandse handboek Levensverhalen en psychotrauma leest u alles over deze behandelmethodiek.