Innovaties in behandelingen

Hoogleraren

Voor onderzoek is een duurzame relatie met academische instellingen noodzakelijk. Die heeft ARQ gerealiseerd met de universiteiten van Utrecht, Amsterdam en Leiden. Via diverse leerstoelen zijn die verbonden aan de praktijk en de programma’s van ARQ. Om onderzoek en innovatie te verbinden met het primaire proces heeft ARQ haar wetenschappelijke activiteiten georganiseerd in vijf brede programma’s. Onder elk programma (research track) vallen meerdere projecten. De programma’s hebben ieder een eigen hoogleraar die de research tracks overziet en overkoepelend beleid maakt.

Research tracks

Research tracks zijn thematische overlegplatforms waar hulpverleners, onderzoekers en beleidsmakers structureel en voor een lange periode werken aan praktijk gerelateerde vraagstukken. Wetenschappelijk onderzoek wordt binnen deze tracks opgezet (meestal met behulp van verworven subsidies) en verbonden aan de behandelpraktijk. Dat stimuleert evaluaties van zorgprogramma’s en zorgpaden, optimaliseert de kwaliteit van deze programma’s en leidt tot innovaties.

Expertiseteams

In de behandelpraktijk van ARQ Centrum’45 staan expertiseteams centraal. Dat zijn behandelteams die gegroepeerd zijn rondom een specifieke expertise (bijvoorbeeld: Kind en Gezin, Traumatische Rouw). Initiatieven uit de praktijk om behandelingen te onderzoeken, worden in een van de tracks opgenomen. Opgedane kennis wordt vanuit de tracks omgezet naar cursussen, nascholingen of trainingen. Ook zijn er promotieonderzoeken en verschijnen er publicaties. Zo is er een voortdurende wisselwerking tussen zorg, onderzoek, onderwijs, opleiding en innovaties.  

Innovaties

Bevindingen uit onderzoek leiden direct tot innovaties in de behandelpraktijk. Voorbeelden van innovaties zijn:

• Hoog-intensieve behandelingen 
  
  De laatste tien jaar heeft het ‘kort en intensief’ behandelen van een Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS) een hoge vlucht genomen. Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat PTSS even goed behandeld kan worden in een kort en intensief traject als in een langer traject. ARQ Centrum'45 geldt als een koploper in de ontwikkeling van hoog intensieve behandelprogramma's: Hoog Intensieve Trauma Therapie (HITT) en Hoog Intensieve Narratieve Exposure Therapie (HI-NET): 
   
  • Hoog Intensieve Trauma Therapie (HITT)
    ARQ Centrum’45 heeft sinds 2016 het Hoog Intensieve Trauma Therapie programma (HITT). Tijdens een opname in de kliniek van vijf dagen worden per dag twee sessies traumagerichte therapie (EMDR en/of exposure) aangeboden waarvan de effectiviteit al bewezen is. De HITT is effectief in het verminderen van de psychotraumaklachten, ook bij mensen met hoog complexe problematiek en helpt vastgelopen ambulante behandelingen weer doorgang te vinden. Een betrokken team van hoogopgeleide en zeer ervaren BIG-geregistreerde therapeuten draagt de HITT. De HITT is evidence-based én best practice based. De patiënt staat altijd voorop.
     
  • Hoog Intensieve NET (HI-NET)
    Na het grote succes van de intensieve EMDR (HITT) wordt deze intensieve behandeling nu uitgebreid door ook Narratieve Exposure Therapie (NET) aan te bieden. Tijdens een opname in de kliniek krijgt de patiënt twee keer vijf dagen achter elkaar twee keer per dag NET-therapie, waarvan in totaal vier sessies creatieve therapie beeldend. Van de NET-therapie is de effectiviteit al bewezen.
     

• 3MDR 
  3MDR is een innovatieve vorm van psychotherapie om hardnekkige PTSS-klachten te verminderen. Bij ARQ komt 3MDR vaak aan bod wanneer eerdere behandelingen niet hebben gewerkt. Patiënten ervaren de behandeling als intensief en confronterend , maar ook dat het kan leiden tot vermindering van langer bestaande PTSS-klachten.

• MEMREC
  De MEMREC-methode is een bijzondere, kortdurende, effectieve behandeling van angst. Het is een vorm van cognitieve gedragstherapie, met dit verschil dat de behandeling direct ingrijpt op de angstreactie in plaats van op de gedachten. De confrontatie met de angst duurt minder dan een uur, en bij 80% van de mensen is na één behandeling de irreële angst feitelijk weg.
  
  De MEMREC-methode is ontwikkeld na jaren van onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Samen met TNO en de Universiteit van Amsterdam onderzoekt ARQ Centrum’45 nu of de MEMREC-methode oorlogsgerelateerde traumaklachten ook blijvend kan verminderen. 
  
  In een belevingscabine worden virtual reality beelden gecombineerd met onder meer geluid, geur, temperatuur, luchtstroom en trillingen; kortom: een totale beleving. Bij de emotie die dat oproept (traumageheugen) krijgt de patiënt eenmalig een pil (40 mg propranolol – een veelgebruikte bètablokker). Die zorgt ervoor dat de herinnering op een andere manier in het geheugen wordt opgeslagen en de heftige emotie van de herinnering vermindert.

Modulair behandelen van patiënten met beroepsgerelateerd trauma

Vanaf 1 maart 2022 wordt de ambulante zorg in Oegstgeest aan patiënten met beroepsgerelateerd trauma op een heel andere manier georganiseerd en aangeboden. De dagklinieken Politie en Veteranen hebben plaats gemaakt voor modulair behandelen. Het dagklinisch en poliklinisch werken met deze doelgroepen is daarbij geïntegreerd tot één geheel. Er wordt een doorlopend basismenu voor traumabehandeling gepresenteerd, waar patiënten op maat van kunnen profiteren. 

Aanleiding voor deze nieuwe vorm van behandelen was dat de problematiek die behandeld wordt complexer is geworden, wat ook het multidisciplinair samenwerken complexer maakte. Bovendien was er te weinig flexibiliteit om in te kunnen springen op momenten van weinig of juist weer meer instroom van een specifieke doelgroep.

Voordelen van modulair behandelen: 

• Veel meer patiënten profiteren van de grote hoeveelheid zorg in de dagkliniek
• Wachtlijsten voor poliklinische patiënten worden korter
• Er is meer flexibiliteit om in te kunnen springen op momenten van weinig of juist weer meer instroom van een specifieke doelgroep.

Uitgangspunten van modulair behandelen:  

• Modules zijn doelgericht en afgebakend: zij hebben een duidelijk begin en eind
• Doelgroepen van patiënten worden waar mogelijk gemengd
• Patiënten krijgen vanaf de voordeur tot de achterdeur een mentor
• Patiënten krijgen na de intake een startmodule, waarbij afspraken worden gemaakt over psycho-educatie, betrokkenheid en verwachtingsmanagement
• Er is een jaarplanning, zodat er startdata gecommuniceerd kunnen worden
• Er is ruimte voor instroom van andere beroepsgroepen (brandweer, ambulancepersoneel)
• Er is ook ruimte voor lotgenotencontact, in de eigen specifieke context ('blauw' of 'groen')