Vroeg herkennen van psychische problemen
Interview met psycholoog Juul Gouweloos-Trines
In bepaalde beroepen is de kans op het meemaken van ingrijpende gebeurtenissen groot. Denk aan de politie, de brandweer, de ambulancedienst, de zorg, het openbaar vervoer. Juul Gouweloos-Trines helpt vanuit ARQ IVP om psychische stress in hoogrisicoberoepen in een vroeg stadium te signaleren
De meeste mensen zijn veerkrachtig genoeg om – met steun van hun naasten – zo’n schok te boven te komen. Wat niet wil zeggen dat ze geen stressreacties ervaren. Juul: “Mensen kunnen zo’n gebeurtenis een tijdje steeds weer opnieuw beleven, sneller prikkelbaar of somber zijn, angstiger zijn en soortgelijke situaties proberen te vermijden. Maar dit betekent nog niet dat het niet goed met hen gaat. Het zijn normale reacties op een heftige ervaring.”
"In de eerste weken na een voorval is sociale steun heel belangrijk."
Stimuleren van de veerkracht
Juul kijkt als eerste naar sociale steun. “Zeker in de eerste weken na een voorval is sociale steun heel belangrijk. Als wij als professionals vanuit ARQ al worden ingeschakeld, dan zullen we klachten in die eerste fase normaliseren. We vangen mensen op en informeren naar de steun die ze vanuit hun omgeving krijgen. Bij klachten blijven we hen nauwlettend volgen; watchful waiting wordt dat genoemd. Pas als er na weken geen verbetering zichtbaar is, adviseren we psychologische PTSS-behandeling. Er is een landelijk ZZP-netwerk waardoor iedereen in de buurt van thuis behandeld kan worden maar met de kwaliteit van ARQ IVP.”
Ondertussen doet ARQ IVP steeds meer aan preventie om de veerkracht te bevorderen. Juul: “Met een Mental Check Up (MCU) brengen we in kaart wat een medewerker in het dagelijks leven stress of juist energie geeft. Organisatorische stress weegt merkbaar mee in de reactie op ingrijpende gebeurtenissen. Werksfeer heeft veel invloed op het vermogen om te herstellen van deze gebeurtenissen en de stress.”
"Hoe gezonder de sfeer op het werk, des te veerkrachtiger zijn medewerkers bij calamiteiten."
Bijspringen bij crises
Juul: “In 2022 hebben we vanuit ARQ IVP veel voorlichting en advies aan organisaties gegeven. Waar ons werk in 2020 en 2021 nog door corona gekleurd werd, waren het nu de oorlog in Oekraïne en de vluchtelingenstroom als gevolg daarvan. We werden bijvoorbeeld ingeschakeld door het Rode Kruis en door Takecarebnb. Ook hadden we een contactpunt voor GGD’en, huisartsen en tolken. Dat vind ik het mooie van ons werk: als er een crisissituatie in de samenleving is, kunnen wij daar direct in bijspringen.”
